جامعه بشری در آستانه هزاره سوم میلادی با پدیده جدیدی مواجه است ،باسازی تمدن ودانش بر اساس معنویت واخلاق .این نوزایش وبازگشت به خویشتن انسانی که بازتاب وپیامد طبیعی دورماندن انسان معاصر از اصل خویش است ،هر چند از حدود یکصد وپنجاه سال پیش با فریادهای بیدار گرانه سید جمال الدین اسد آبادی ومحمد عبده در جهان اسلام آغاز شد ،ولی امواج خروشان آن در دهه های پایانی قرن بیستم با پیروزی انقلاب ایران به رهبری احیاگر بی همتای عزت اسلامی حضرت امام خمینی (ره )به سرعت در جهان گسترش یافت ،به طوری که امروزه به عنوان یک واقعیت مسلم جهانی که می تواند وباید طرف گفتگوی تمدن غرب قرار گیرد پذیرفته شده است.

علاوه بر طرح الگوی نوینی در مناسبات بین المللی ،بر این نکته تاکید می ورزد  که تمدن غرب نه تنها نباید خود را تمدن بی همتا وبلامنازع جهانی  بشمارد وجهانی کردن آموزه هایش را قطعی  وضروری بداند ،بلکه باید به سایر تمدنهای بشری  علی الخصوص تمدن کهن اسلامی ،احترام  بگذارد وحق حیات آنها را به رسمیت بشناسد وآنها را طرف گفتگوی خود قرار دهد.

بی شک در چنین شرایطی مهمترین وظیفه جامعه اسلامی خصوصا رهبران ،اندیشمندان ،هنرمندان ومراکز علمی –پژوهشی ،تلاش برای احیای تمدن اسلامی متناسب  با ویژگیها ومقتضیات  جهان معاصر است .از این رو رهبر فرزانه انقلاب  در سخنرانی مبسوط وتحلیلی خود در جمع اساتید وفضلای حوزه علمیه قم هدف کلی نظام اسلامی را رسیدن به تمدن اسلامی ترسیم نمودند .مسلم است که برای ایجاد یا احیای  یک تمدن ،وجود دانش واندیشه ماندگار واستوار اساسی ترین  ومقدم ترین رکن  آن است. به همین جهت ،تولید علم وگسترش  فضای پژوهش ونو آوری باید در صدر برنامه های احیاگران  قرار گیرد. این هدف بزرگ وقتی محقق می شود که لوازم وپیش نیازهای ذهنی ،تاریخی واجتماعی آن به خوبی شناخته شود وزمینه های آن فراهم آید .در یک نگاه پاره ای از این لوازم وپیش نیازها عبارتند از :

-درک  اهمیت وجایگاه تمدن اسلامی

-بازگشت به کرامت وعزت انسان بر اساس دانش وتقوا

-توجه به عقل وافزایش وزن آن در مباحث دینی

-نگاه ارزشمند به میراث گذشتگان وارزش قائل شدن برای اندوخته های معرفتی  پیشینیان

-ایجاد فضای امید وافزایش اعتماد به نفس ملی

-توجه واهتمام کارگزاران نظام به توسعه پژوهش وبسط مباحث علمی

-درک همدلانه ورابطه یاورانه حوزه ودانشگاه

-گسترش فضای نقد علمی وتبدیل آن به فرهنگ عمومی

-گسترش فضای تحقیق وترجمه وتوجه به لوازم وشرایط آن

-پرهیز از سیاسی کردن نظریات ودیدگاههای علمی