مباهله، روز غلبه فرهنگی اسلام است/ثبات جایگاه رفیع اهل بیت(ع) از آیه مباهله                                                                                                                              

هنگامی که پیامبر، نصارای اهل نجران را به اسلام دعوت کردند، آنها این دعوت را نپذیرفته و از آنجایی که فکر می کردند دین خودشان بر حق است درخواست کردند تا در مکانی نمایندگانی از دو طرف حضور یابند و طرف دیگر را لعن و نفرین کنند و هر طرفی که مورد بغض خداوند قرار گرفت بی شک ناحق است.

پیامبر این دعوت را لبیک گفت و با اهل بیت خود از جمله امیرالمومنین(ع)، حضرت فاطمه(س) و حسنین(ع) به میدان مباهله راهی شد که همراه بردن عزیزان و خانواده توسط پیامبر نشان از حقانیت اسلام بود جراکه هیچ فردی خانواده خود را در معرض نفرین دیگران قرار نمی دهد.

بزرگان نجران نیز پس از مشاهده عمل پیامبر(ص) به برحق بودن اسلام معترف شدند، افزود: آنها منتظر بودند تا پیامبر(ص) با عظمت و به همراه خدم و حشم در این مکان حاضر شوند لیکن با دیدن پیامبر(ص) و اهل بیتشان  در ابتدای برخود، حقانیت اسلام را احساس کردند و اگرچه متدین به دین اسلام نشدند اما قبول کردند با پرداخت جزیه تحت لوای حاکمیت اسلامی زندگی کنند.

این رفتار پیامبر(ص) بیانگر آن است که در اکثر مواقع دعوت به دین برحق  اسلام، نیازمند کار نرم، آرام، فکری و استدلالی است و خشونت ضرورتی ندارد و موضوع جنگ، اصل اول اسلام نیست و قرآن مبنا را بر حکمت و موعظه حسنه قرار داده که این امر اصل اول در حاکمیت دینی است.

هدف اسلام دعوت مردم با حکمت و آرامش است ،مسلمانان از صدر اسلام تاکنون ابتدای به جنگ را مبنا نمی دانستند و تنها در صورتی که جنگ از سوی مقابل باشد دفاع از اسلام و مسلمانان واجب شده لذا در دین اسلام آغاز به جنگ وجود ندارد و تنها دفاع از حقوق مظلومان را از وظایف مسلمانان می داند.

آیه ۶۱ سوره آل عمران که می فرماید؛«فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَکُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَکُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْکَاذِبِینَ، پس هر که در این باره پس از دانشی که تو را حاصل آمده با تو محاجه کند بگو بیایید پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و ما جانمان را و شما خویشان نزدیک خود را فرا خوانیم سپس مباهله کنیم و لعنت‌خدا را بر دروغگویان قرار دهیم»، این آیه نشان از عظمت و شأن اهل بیت دارد.

در آیه مباهله کلمات زنان و.. جمع بسته شده است در حالی که پیامبر تنها با یک زن که دختر گرامیشان بودند و تنها با یک خویش و جان که امیرالمومنین بودند به میدان مباهله رفتند که از این آیه جایگاه عظیم این بزرگواران استناد می شود، چراکه قرآن حضرت زهرا(س) را در جایگاه کل زنان مسلمان و حضرت علی(ع) را در جایگاه کل انفس مسلمانان قرار داده است.

این آیه یک نفر را به اندازه کل عالم اسلامی رفعت داده است و کلمه أنفسنا نشانگر این است که امیر المومنین جان پیامبر بوده اند.

مباهله نشانه شأن و شخصیت اهل بیت(ع) است، چنانچه مباهله انجام می شد و اسلام بر حق نمی بود و عذاب خداوند نازل می شد از اسلام چیزی باقی نمی ماند لیکن حضور اهل بیت(ع) ونیز درکف اخلاص گرفتن جانشان در جریان مباهله، موجب نجات جامعه اسلامی و حاکمیت دینی شد.

اقدام نرم پیامبر اکرم(ص) برای دعوت دیگران، فداکاری اهل بیت(ع)، روش و سیره پیامبر(ص) در جهت جذب مردم به اسلام و همچنین اثبات جایگاه عظیم اهل بیت(ع) را از نتایج و برکات روز مباهله است.

غلبه فرهنگی بهترین مسیر برای دعوت مردم به اسلام است .امروز نیز لازم است اقداماتی در جهت غلبه فرهنگی بر سایر تمدن ها صورت گیرد که در این راستا امید است روش و سیره معصومین(ع) را روشی معمول، اجرایی و پذیرفته شده بدانیم و بتوانیم در دنیای فعلی نیز غلبه اسلامی را به خوبی اجرا کنیم.

اعمال روز مباهله

روز بیست و چهارم ذی الحجّه، روزمباهله پیامبر (ص) با مسیحیان نجران است که در نزد مسلمانان، اهمیت خاصّی دارد؛ چرا که گواه حقانیت و درستی دعوت پیامبر و عظمت شأن اهل بیت مکرّم اوست.

در کتاب شریف مفاتیح الجنان، اعمال مخصوصی بدین شرح برای این روز ذکر شده است:

اول: غسل، که نشان پالایش ظاهر از هر آلودگی و آمادگی برای آرایش جان و صفای باطن است؛

دوم: روزه، که سبب شادابی درون است؛

سوم: دو رکعت نماز؛

چهارم: دعای مخصوص این روز که به دعای مباهله معروف است و شبیه دعای سحر ماه رمضان می باشد.

هم چنین در این روز خواندن زیارت امیرالمؤمنین(ع) به ویژه زیارت جامعه روایت شده است. احسان به فقرا و محرومان به تأسّی از مولی الموحدین علی (ع)  که در رکوع نمازش به نیازمند احسان فرمود، سفارش شده است.